Yozgat

YOZGAT


Yozgat, kaplıcalarıyla ünlenmiş iller arasında ilk sıralar¬da yer alır. Yozgat kaplıcaları, gerek yurt içinden, gerekse yurtdışından çok sayıda ziyaretçiyi kendine çeker. Hemen he¬men bütün ilçelere dağılmış durumdadır.

Cavlak Kaplıcası: Boğazlıyan ilçesindedir. Özellikle pankreas hastalıklarına iyi gelen bir suyu vardır.

Karadikmen Kaplıcası: Akdağmadeni'ndedir. Bu ne¬denle 'Akdağmadeni Kaplıcası' diye de anılır. Suyu müshil et¬kisi gösterir.



Yerköy Kaplıcası: Yerköy ilçesinin 3 kilometre güney¬doğusunda, il merkezine 36 kilometre uzaklıktadır.

Sodyum klorürlü ılıca ve içmeler grubunda değerlendi¬rilen suyu; klorür, sodyum, kalsiyum ve radon gazı içerir. Temperatürü 44°C, radyoaktivitesi 44.17 eman, pH değeri 7.18'dir. Banyo tedavisi; her çeşit romatizma, nevrit, polinev-rit, kadın hastalıkları için yararlıdır. Banyo alımı sırasında ka¬şıntıların hafiflemesi nedeniyle 'Uyuz Hamamı' diye adlandı-rıldığı da olur.

Yerköy Kaplıcası'nm suyu, tuzlu, sıcak ve radyoaktiftir. Etkenliği, özellikle termalitesine ve radyoaktivitesine bağlı¬dır. Lokal olarak uygulandığında, tuzluluğu da ön plana çıkar. Bilindiği gibi, tuzlu sular rezolutif özellik taşırlar. Bu neden¬le, birçok enfeksiyon sekellerirıde 'Kemik hastalıkları, jineko¬lojik sendromlar, bronşitler vs.' ve bir tür intan artıklarının drenajında kullanılırlar. Termaliteleri spazmı çözdüğünden, bu etki daha da kuvvetli olur. Suyun taşıdığı radon gazı ise, solunum yollarından ve deriden organizmaya girerek, çeşitli safhalardan geçtikten sonra, yarılanma süresi daha uzun ömürlü ürünlere dönüşür. Bu yüzden, öncelikle solunum yo¬luyla alınan radon gazına ait etkiler görülürken, yarılanma süresi uzun olan devreler oluştuktan sonra diğer tesirleri or¬taya çıkar. Bunlar endokrin sistemin uyarılması şeklinde özetlenebilir. Radon taşıyan su, ayrıca ürik asit salgısını da kolaylaştırır ve gut hastalığının tedavisinde önem kazanır.

Kaplıcada; iki adet tedavi havuzu bulunmaktadır. Sos¬yal tesisleri yeterli düzeydedir. Konaklama, toplam yatak ka¬pasitesi 100 civarındaki otel ve motellerde sağlanmaktadır.

Yozgat'ın Sorgun ilçesi de, kaplıca zengini ilçeler ara¬sındadır. Üstün şifa özellikleriyle bu kaplıcalar, yoğun rağbet gören sulardandır.

Köhne Kaplıcası: İlçe merkezinin 2 kilometre doğu¬sunda, ağaçlık bir yörededir. 'Sorgun Kaplıcası' diye de anılır. Sodyum klorürlü, sülfatlı sular grubuna dahil olan suyu, sod¬yum, klorür, sülfat, magnezyum, kalsiyum ve radon içerir.

Temperatürü 61°C, radyoaktivitesi 54.61 eman, pil-değeri 8.30'dur. Debisi düşük olup, 0.5 lt/sn'yi ancak bulmaktadır.

Tuzlu, acı sular grubuna giren bu suların katyonları, al¬kali ve toprak alkalileri tarafından karşılanmaktadır. Radyo¬aktiviteleri oldukça yüksektir. Dış uygulamalarda kullanıldı¬ğında, termaliteleri sedatif, antialjik ve spazmodik etki yapa¬cak, taşıdığı radon ise, solunum yolları ve cilt yoluyla orga¬nizmaya girerek iç salgı sistemi üzerinde uyarıcı bir tesir gösterecektir.

Banyo tedavisi; romatizmalılara, nevralji ve nevritlilere, kadın hastalıklarına iyi gelir. Hormonal rahatsızlıkların gide¬rilmesinde 'gençlik suyu' olarak değerlendirilir. .

Kaplıcada; iki adet genel tedavi havuzuyla çok sayıda sıra banyo bulunur. Sosyal ve yardımcı tesisler yeterli düzey¬dedir. Konaklama, 150 yatak kapasiteli kaplıca otelinde yapı¬labildiği gibi, ilçenin yakınlığı nedeniyle, oradaki konaklama tesislerinde de yapılabilir.

Sorgun'da Köhne Kaplıcası'nın dışında, Karamağara Kaplıcası ve Yeşilova Kaplıcası gibi kaplıcalar da vardır. Yeşilova Kaplıcası, eklem romatizmasının tedavisinde çok ya¬rarlı bir sudur. Nitelikli tesislere sahip bir kaplıcadır.

Yozgat'ın en ünlü kaplıcası ise, Sarıkaya ilçesinde bulu¬nan Terzili Kaplıcası'dır. 'Sarıkaya Kaplıcaları' diye de anılır. Kaplıcanın deniz seviyesinden yüksekliği 1100 metredir.

11 merkezine 79 kilometre uzaklıkta bulunan bu şifalı su, çok eski çağlardan beri işletilmektedir. Kaplıca yakınında¬ki tarihi hamam yıkıntısı Roma döneminden kalmadır. Hama¬mın kapı ve pencereleri belirgindir. Taşların üzeri sanat değe¬ri son derece yüksek kabartma öküz başları, çeşitli minyatür ve mozayiklerle süslenmiştir. Kemerler birbirine kurşunla

tutturulmuştur.

Terzili Kaplıcası'nda birbirinden farklı iki kaynak bulu¬nur:

a) Kaplıca Kaynağı: Bikarbonatlı, klorürlü, kalsiyumlu, sodyumlu ve radonludur. Temperatürü 47°C, radyoaktivitesi 37.98 eman, pH değeri 6.4'tür.

b) Uyuz Hamamı: Bikarbonattı, klorürlü, kalsiyumlu, sodyumlu, demirli, oligometalik bir sudur. Temperatürü 44°C, radyoaktivitesi 53.79 eman, pH değeri 6.8'dir. Her iki kaynağın toplam debisi 20 lt/sn.dir.

Suyu gayet bol, hafif karbondioksitli, dikkati çekecek derecede radyoaktif, oligometalik maden sularıdır. Bileşimi itibariyle toprak alkali, bikarbonatlı sular sınıfına girerler. Pek az oranda tuz yüklüdürler. İçme tarzında değerlendiril¬diklerinde, diürez kürlerinde lavaj suyu olarak kullanılabilir. Her iki kaynak suyunun karbondioksit miktarı az oranda art¬tırıldığı takdirde, şişelenerek sofra suyu olarak da değerlen¬dirilmesi mümkündür.

Dış uygulamalarda, özellikle termalite ve radyoaktivite özeliği göz önünde tutulur. Termalite, bundan önceki bir çok suda söz edildiği gibi, genellikle sedatif, antialjik ve spazmo-dik bir etki gösterir. Radon gazı ise, bir taraftan ürik asit sal¬gısını kolaylaştırırken, diğer taraftan inhalasyon yoluyla or¬ganizmaya girer ve iç salgı bezlerinin salgılarını arttırıcı bir tesir meydana getirir.

Terzili Kaplıcaları; ülkedeki hormonal rahatsızlıkların giderildiği 'gençlik sulan' arasında ilk sırada yer alır. Banyo tedavisi; ayrıca romatizma, nevralji, nevrit ve kadın hastalık¬larının tedavisinde, anemiklerde, cilt ve kemik hastalıkların¬da yararlıdır.

Kaplıcada; erkek ve kadınlara ait iki modern hamam bu¬lunur. Büyük tedavi havuzları, çok sayıda kurna ve özel ban¬yoları vardır. Uyuz Hamamı'nda ise, radyoaktivitenin yüksek olması ve hidrojen sülfür içermesi, bu suyun çok farklı şekil¬lerde değerlendirilmesini gerektirir.

Yozgat'ın en çok rağbet gören kaplıcasına yurdun her tarafından, hatta yurtdışından binlerce kişi gelmekte ve ara¬dıkları şifayı bulmuş bir halde geri dönmektedir. Kaplıcanın sosyal tesisleri her türlü ihtiyacı karşılayacak şekilde tanzim edilmiştir. İşletmenin 416, motellerin 1500 ve pansiyonların 500 kişiyi aşan yatak kapasitesi mevcut olup, yaz sezonu sı¬rasında bu ölçü hemen hemen üç misline ulaşmaktadır.

Yozgat ilindeki kaplıcaların şifalı sularından yararlan¬mak, ulaşım ve konaklama olanakları hakkında bilgi almak is¬teyenler, Yozgat Turizm Danışma Bürosu'na başvurabilirler.