Bingöl

BİNGÖL


Şifalı kaynak suları yönünden zengin olmasına rağmen, pek çoğundan tesis yokluğundan dolayı istifade edilemeyen illerimizden biri de Bingöl'dür. Maden Tetkik Arama Enstitü-sü'nce yapılan çalışmalar sonucunda, ilin Merkez, Karlıova, Genç ve Kiğı ilçelerinde kaplıca ve içme suyu tespitleri yapıl¬mış ve yeryüzüne çıkarılan sular halkın istifadesine sunul¬muştur. Bunlar arasında, özellikle Ilıcalar mevkiinde bulunan kaplıcalar, her yıl sağlığına kavuşmak isteyen binlerce kişinin istilasına uğramakta ve bir doğa harikası olarak Bingöl'ün göğsünü kabartmaktadır.


Kös Kaplıcası: Bingöl'ün 25 kilometre kuzeydoğusun¬da, Ilıcalar mevkii denilen yörede, Kös köyündedir. Kös köyü, Merkez ilçeye bağlı Ağacaeli bucağı sınırlan içinde olup eski adı Fahran'dır. Bu nedenle Tahran Kaplıcası' diye de adlandı¬rılır.

Kös Kaplıcası, ya da 'Kös Hamamı'; Bingöl-Karhova yolu üzerinde, karayoluna 1 kilometre mesafededir. Bingöl ilinin tanınmış kaplıcaları arasında olması ve il merkezine yakınlı¬ğı nedeniyle 'Bingöl Kaplıcaları' diye de bilinmektedir. Doğu Anadolu bölgesinin en iyi kaplıcaları arasında sayılır. Gür bir orman içindedir. Burası aynı zamanda bir gezinti yeri olarak

da ünlenmiştir.

Kaplıcanın, bileşimleri benzer özellikler gösteren, an¬cak teknik değerlerinde bazı farklılıklar olan iki kaynağı var¬dır:

a) Hamam kaynağı: Bikarbonat, sodyum, kalsiyum, bro-

mür ve arsenik içerir. Temperatürü 42.5°C, radyoaktivitesi

4.11 eman, pH değeri 6.15'dir. Bu su direkt olarak hamamda

kullanılmaktadır.

b) Moteller kaynağı: Sodyum ve kalsiyum bikarbonattı,

sülfatlı bir sudur. Radyoaktivitesi 1.24 eman, pH değeri 7.0,

temperatürü ise 45°C'dir. 'Sıcak kaynak' olarak adlandırılan

bu kaynağın suyu, kaplıcadaki konaklama tesislerinde değer-

lendirilmektedir.

Romatizma, siyatik, nevralji, nevrit ve kadın hastalıkla¬rı için önerilen Kös Kaplıcası'nın her iki kaynağı, gerek bile¬şimleri, gerekse diğer özellikleri itibariyle birbirine yakın su--lardır. Her ikisinin de litresinde 2 gramın biraz üstünde total mineralizasyon vardır. Karbondioksitli kalevi ve toprak kale-vili bikarbonatlı termal sulardır. Dış uygulama tarzında kulla¬nıldıklarında; sedatif ve vazodilatatör etkileri görülür. Şu hal¬de, ağrılı sendromlarda, romatizmal ve spazmodik vakalarda, ayrıca periferik dolaşım bozukluklarında damar açıcı olarak değerlendirilebilir. Hipertansiyonlu kişilerin tedavisinde kul¬lanılabilir. Damar sertliğine bağlı iskemik sendromlarda, akut belirti bulunmadığı takdirde, bu uygulamalardan çok istifade edilir. Bu sular, soğutularak içme kürleri tarzında da kullanı¬labilirler. Iç uygulamalarda; karaciğer, safra kesesi, mide ve bağırsağın fonksiyon bozukluklarında, metabolizma hastalık¬larında ve bu anlamda diyabet ve gut vakalarında değerlendi¬rilmesi gereken sulardır.

Kadın ve erkekler için iki ayrı tedavi havuzu bulanan kaplıcada, ayrıca çok sayıda özel ve sıra banyo da vardır. Ko¬naklama, 11 Özel ldaresi'ne ait 80 /ataklı bir otelle, sayıları 10'u geçen motellerde yapılım «tadır. Sezon sırasında kuru¬lan çadırlarla birlikte, kaplıcanın /atak kapasitesi 500'ü geç¬mektedir. Sosyal tesisler açısından da ihtiyaca cevap verecek düzeydedir.

Bingöl'ün Genç ilçemi de, özellikle cilt hastalıklarına iyi gelen şifalı su kaynaklan bakımından zengin ilce'°r arasında sayılabilir. İlçede yer alan kaplıcalar 'çermikler' şunlardır:

Haçyan Çermiği: İlçenin 30 kilometre batısında, Haç yan köyündedir. Cilt hastalıklarına iyi gelen bir suyu vardır.

İngan Çermiği: İlçenin İngan köyündedir. Cilt hastalık¬larına yararlıdır.

Dikpınar Ilıcası: Genç ilçesinin batısmdadır. Suyu sı¬cak olan bu ılıcadaki tesis sayısı yok denecek kadar azdır. Cilt hastalıkları için yararlı bir sudur.

Bingöl'ün Karlıova ilçesinde; aynı zamanda bir mesire yeri olması nedeniyle ilgi gören Kaynarpmar Ormanları Şi¬falı Suyu'nun yanı sıra, Çerme köyünde bulunan Çerme Ilı¬cası, romatizmal hastalıklara önerilen şifalı bir sudur. Sula¬rın açıktan aktığı köyde, hiçbir tesis bulunmamaktadır.

Kiğı ilçesinde ise; şifalı bir kaynak suyu olan Kiğı Ma¬den Suyu'nun yanı sıra, Harar Kaplıcası'ndan da söz etmek gerekir. Harar Kaplıcası; ilçe merkezinin 20 kilometre batı¬sında, eski adı Harar olan Sabırtaşı köyündedir. Bu nedenle 'Sabırtaşı Kaplıcası' ya da halk ağzıyla 'Horhor Kaplıcası' diye de anılır. Suyu çok fazla sıcak olduğundan, soğuk suyla karış¬tırılarak kullanılır.

Harar Kaplıcası'nın suyu bol miktarda kükürt içermek¬tedir. Dolayısıyla, cilt hastalıklarının tedavisinde yararlıdır. Kaplıcada yeterli tesis bulunmamasına rağmen, yörenin ta¬nınmış şifalı su kaynaklarından biridir.

Bingöl'ün ilçelerinde konaklama pek mümkün olmasa da, kent merkezinde kalınabilecek güzel oteller bulmak mümkündür. Özellikle Kös Kaplıcası'ndan yararlanmak iste¬yenlere tavsiye edilir. Diğer bilgiler Bingöl Turizm Danışma Bürosu'ndan alınabilir.